2011 yılında Wikimedia Vakfı araştırması, Özgür Ansiklopedi'nin içeriğini yazanların sadece %10'unun kadın olduğunu ortaya çıkardı. Bu duruma dikkat çekmek ve Vikipedi'nin kadın içeriğini geliştirmek için 5 Mart'ta İstanbul'da kadınlar tarafından bir "edit maratonu/ edit-a-thon" yapıldı. Bu etkinliğin düzenleyicisi olan Mimar ve editör Yağmur Yıldırım, önce konuğumuz oldu, sonra izlenimlerini yazdı.
ART+FEMINISM’DEN KADIN GÖRÜNÜRLÜĞÜ İÇİN VİKİMARATON
2011 yılındaki Wikimedia Vakfı araştırması, içeriğinin yazarlarının %10’undan azının kadın olduğunu ortaya çıkardı. “Herkesin katkıda bulunabildiği Özgür Ansiklopedi” Vikipedi’deki mevcut cinsiyet eşitsizliğini dengelemek, kadınlar üzerine ve(ya) kadınlarca üretilmiş içeriği desteklemek amacı ile yola çıkan Art+Feminism oluşumunun, geçtiğimiz hafta sonu boyunca tüm dünyadaki “düzenleme maratonu” edit-a-thonlarının (editaton) bir ayağını da ne mutlu ki ilk kez Türkiye’de, 5 Mart Cumartesi günü İstanbul’da gerçekleştirdik.
Bir günlük maratonda, Wikimedia Kullanıcı Topluluğu Grubu Türkiye’nin öğretim ve desteği ile Vikipedi’ye madde girişi ve düzeltmesi yaparak hem bilgi kaynaklarında kadın içeriğinin artırılmasını, hem de konu üzerine gündem oluşturulmasını gözettik. Kadın ve sanat, kadın hareketi, feminist düşünce gibi konulara temastaki katkılarla, Vikipedi’de kadın görünürlüğünü artırmak için bir araya geldik. Açık çağrımıza karşılık vererek Karaköy’deki Space Debris mekânında gerçekleşen etkinliğe katılanların yarattığı dayanışma harikaydı; çevre şehirlerden etkinlik için gelenleri, ülkelerarası bağlanıp içerek oluşturanları, gelemeyip selam, kaynak kitap, hatta kurabiye yollayanları, ortaklaşa verilen emeği görmek mutlu etti.
Etkinlikte küratörler, sanat yazarları, editörler, sanatçılar gibi, sanat üzerine üreten ve yazma alışkanlığındaki katılımcılar ağırlıkta idi ise de, Vikipedi'nin müştereklik vurgusu ile herkesi "çekingenliğini üzerinden atarak yazmaya" teşvikini bu noktada anmakta fayda var. Etkinliğin bir başka anılmaya değer verisi ise, kadın katılımcılara eş sayıda denebilecek erkek katılımcının yer alışı idi. Katılımcıların genelinin, yazma pratiği ile ilişkilerine rağmen, aktif takipçileri oldukları Vikipedi'de yazarlık deneyimlerinin hiç olmayışı, bizim için önemli bir veri oldu. İnternet bağlantısı olan herkesçe erişilebilir ve değiştirilebilir bir kaynak olan Vikipedi örneği üzerinden, tarihyazımını ve bilgi aktarımını bugünün koşullarında yeniden düşünme gerekliliği okunabilir.
Bu yıl üçüncüsü düzenlenen uluslararası editaton etkinlikleri, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’ne komşu hafta sonunda, bir gün süre ile gerçekleşiyor. 2015 etkinliklerinde, 17 ülkede 75 farklı mekânda toplanan 1500’ün üzerinde katılımcı, günün sonunda Vikipedi’ye 400’e yakın yeni madde üretti ve 500’ün üzerindeki mevcut maddeyi geliştirdi. 600 katılımcı ile 31 mekânda yola çıkan ilk editaton’un düzenleyicilerinin çabaları, onların Foreign Policy’nin “Öncü Küresel Düşünürler/Leading Global Thinkers” listesinde yer almalarını sağladı.
Art+Feminism sanatçılar, küratörler, yazarlar, editörler, kütüphaneciler, Wikipediacılar, erbaplar ve meraklıların işbirliğinin ürünü; ortak bilgiye müşterek bir katkı girişimidir. Tohumları Siân Evans (Art Libraries Society of North America’s Women ve Art Special Interest Group), Jacqueline Mabey (failed projects) ve Michael Mandiberg tarafından, Professional Organization for Women in the Arts (POWarts) ve The Museum of Modern Art (MoMA) işbirliğinde atılmıştır.
2016 editatonu bu hafta sonu tüm dünyada, New York MoMA merkezli olarak ve aralarında Yale Üniversitesi, Tate Britain, Los Angeles County Museum of Art, the Philadelphia Museum of Art Library, Washington National Museum of Women in the Arts, Paris Archives Nationales, Mexico City Museo Universitario Arte Contemporáneo’nun da olduğu 125’i aşkın mekânda gerçekleşti. 5 Mart’taki İstanbul editatonunun rüzgârı, 7 Mart’ta Ankara’ya, CerModern’e ulaştı; tüm cinsiyetlerden ve cinsel yönelimlerden katılımcılar, müşterek bilgi kaynağına müşterek bir katkı verdiler.
Daha özgür, daha müşterek bilgi için, “kadınlar vardır” demek için; dayanışmaya ve editaton koşmaya devam diyoruz!
#ArtandFeminism
#Editatonistanbul
art.plusfeminism.org en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Meetup/ArtAndFeminism
